Omani in witte gewaden en zwarte jurken

De uitgestoken hand werd niet geaccepteerd. Ik had het moeten weten: in Oman gelden andere omgangsvormen dan bij ons. Mannen lopen in lange witte gewaden (dishdasha) en dragen een kleurrijke tulband (musar) of een geborduurd mutsje (kuma). Vrouwen zijn gehuld in zwarte jurken (abaya) met een hoofddoek (lihaf of hijab). Heel soms zie je iemand met een niqab die bijna het hele gezicht bedekt. Het is even wennen. Juist dat trok me aan: de confrontatie met een cultuur die ik nog niet zo goed ken. Wel enigszins, want als 21-jarige trok ik een maand door Algerije. Ik voelde me daar na een tijdje verrassend snel thuis.

De cultuur shock duurde ook deze keer erg kort. Ik ben hier op uitnodiging van het ministerie van volksgezondheid. Dit traject had een lange aanloop. Na een online presentatie in 2023 voor een groep Arabische landen, nam mijn Omaanse collega contact met me op. Ze vroeg of ik wilde meedenken vanuit mijn expertise. Daarna bleef het lang stil. Tot begin dit jaar, toen ik lange ingesproken Whatsapp-berichten kreeg en de plannen concreet werden: een bijdrage aan een tweedaagse training, gevolgd door overleg over andere samenwerking.

Na de eerste trainingsdag merkte ik dat ik al snel “door de kleding heen” keek. Die statige mannen in hun witte gewaden, bleken net zo goed onzekerheden te hebben. En de vrouwen? Die stonden hun hun mannetje prima. Ze reageerden scherp, zelfverzekerd met een vriendelijke lach. Maar het blijft opvallend om de afstand tussen mannen en vrouwen te zien, zoals tijdens de rollenspelen. En gisteravond ook letterlijk tijdens het diner: de mannen aan de ene kant van de lange tafel, de vrouwen aan de andere kant. Niet dat die scheiding verplicht is. Maar je merkt dat iedereen zich eenvoudigweg wat meer op zijn gemak voelt bij zijn eigen groep.

Groepwerk - rollenspel

Gisteravond nam mijn collega me mee voor een koffie in een hippe barista-zaak. Het was een modern tafereel: jonge vrouwen in zwarte abaya’s, gympen eronder, oortjes in, druk tikkend op hun laptops. Zelfs om tien uur kwamen er nog een paar jonge vrouwen binnen voor een drankje. Veiligheid lijkt hier totaal geen zorg. 

Cappuccino

In de barista

Oman is een heel gedisciplineerde samenleving. “Er rijdt één politieauto rond, puur voor de vorm,” grapte de zoon van mijn collega, die ook mee was. Dat is wat overdreven. Ik heb er inmiddels heel wat meer gezien, vaak met zwaailicht gevolgd door een stoet auto’s met officials die hier ook veel komen. Oman is booming. 

Onder de kleiner Golfstaten ligt Saoedi-Arabië. Rechtsonder ligt Oman, met hoofdstad Muscat. 'Boven' de golf: Iran.

Oman is een van de Golfstaten, in het Engels: de Gulf Cooperation Council (GCC) landen. Deze landen liggen aan de Perzische Golf. Na de vernauwing bij de straat van Hormuz heet het de Golf van Oman en mondt uit in de Arabische Zee/Indische Oceaan. Tijdens de vliegreis kreeg ik een mooi overzicht van deze staten. Er zijn er zes. Kleine landjes als Bahrein, Koeweit en Qatar. Grotere landen als Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten (o.a. Abu Dhabi en Dubai) en Oman.

De souk in Muscat

Oman was lange tijd een erg achtergesteld land. De sultan deed weinig aan de ontwikkeling. In 1970 werd hij door zijn zoon Qaboos afgezet. Onder Sultan Qaboos en mede dankzij de inkomsten uit de olieproductie, werd het land getransformeerd in een moderne staat. Voor de olieproductie, de aanleg van wegen, ziekenhuizen, huizen, en voor de dienstverlenende sector waren veel arbeidskrachten nodig. De helft van de bevolking is ondertussen “expatriate”. En daar komt ook de link met tuberculose weer terug, want tuberculose komt vaker bij deze “expatriates” voor.  

De vier intensieve dagen zitten er vandaag op. Ik kon mijn verblijf met een paar dagen verlengen om nog wat het land te zien. Morgen staat er om 6 uur een busje voor de deur om met een groep het binnenland in te gaan. Ik heb de buitentemperaturen nog niet ervaren. Het is hier overdag 26-28 graden en ’s nachts 16 graden. Dat moet te doen zijn. In de zomer niet, dan kunnen temperaturen oplopen tot wel 50 graden!