dinsdag 14 april 2015

Istanbul, Turkije

Als om half 6 de gebedsoproep uit de luidsprekers van de moskee schalt, draai ik me maar weer even om en slaap verder. Je raakt eraan gewend. Aan moskeeën geen gebrek in Istanboel, waar we nu een weekje vakantie hebben. Istanboel, met 14 miljoen inwoners, is een conglomeraat van verschillende wijken/steden. Wij verblijven in de wijk Fatih, het oude Constantinopel, waar nu op de zeven heuvels evenzoveel grote moskeeën liggen. Dat was niet toen Keizer Constantijn de Grootte deze stad de hoofdstad van het Romeinse Rijk maakte. Daarna was het duizend jaar de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk, zeg maar onder Griekse invloed, totdat sultan Mehmet II in 1453 de stad veroverde. Deze sultan kreeg de bijnaam “Fatih” wat veroveraar betekent. Een aantal kerken werd gespaard en voorzien van minaretten. En ziedaar, je hebt een moskee. Het is een gek gezicht om het middenschip van de Aya Sofia te zien met de islamitische teksten in het rond. De fresco’s van deze kerk werden weg geplamuurd maar zijn nu na restauratie weer voor een deel zichtbaar. 
Sultan Ahmedmoskee (Blauwe Moskee)
De sultans hielden vijf eeuwen stand. Deze periode wordt het Ottomaanse Rijk genoemd. Begin jaren twintig van de vorige eeuw werd de (laatste) sultan afgezet en kwam Mustafa Kemal aan de macht. Hij stichtte de Republiek Turkije, zorgde voor scheiding van religie en staat, en verving het Arabische alfabet. De betekenis van deze president Kemal, die later Atatürk (vader van Turkije) werd genoemd, is zeer groot. Zijn portret hangt daarom nog steeds in ieder openbaar gebouw. 
Broodverkoper
We zijn in Istanboel ook een illusie armer geworden: tulpen komen niet uit Amsterdam maar uit Turkije. Natuurlijk wisten we dat wel, want de vliegende fakir in de Efteling wordt ook omgeven door tulpen, maar toch. Als je de bloeiende tulpenvelden in Istanboel ziet, wordt dat Hollandse beeld snel bijgesteld. En wat is er meer te doen in Istanboel. Veel, zoals kebab, köfte (gehaktballetjes) eten, en granaatappelsap en appelthee drinken. Je kunt aan een waterpijp lurken, maar ik vermoed dat de hete stoom (niet alleen met tabak, maar ook met appelaroma) niet erg goed voor je longen is. De Bosporus over varen naar het Aziatische deel en sinds een jaar kun je ook met een metro naar de overkant. Wat ook opvalt is de concentratie van dezelfde winkels in bepaalde gebieden. Dat is gemakkelijk winkelen, of juist niet. Want hoe kies je nou een bruidsjapon in een kilometerslange straat met alleen maar bruidskleding!

Granaatappelperser
Boottocht over de Bosporus
Bruine dolfijnen in de Bosporus
We hadden in Nederland ook nog bedacht om naar een voetbalwedstrijd van Fenerbahçe te gaan. Een Turkse collega bij KNCV probeerde via vrienden aan kaartjes te komen maar dat bleek haast onmogelijk. Uiteindelijk was het ook vergeefs geweest, want de competitie lag dit weekend stil vanwege de beschieting van de Fenerbahçe bus, waarbij de buschauffeur in z’n hoofd is geraakt. 
En als je een alternatief zoekt, dan mail je gewoon een je Turkse tbc-collega dat je ‘in town’ bent. Het was even zoeken naar het ziekenhuis omdat ik dacht dat Gögüs Hastalıklari de straatnaam was, maar dat bleek het Turks voor de afdeling longziekten te zijn. Een idee dat we meegenomen hebben is om tijdens de tbc-week een topclub te vragen aandacht te geven aan tuberculose.
Voetbalteam Fenerbahce met spandoek Verem Hastaligi (Bestrijd tuberculose)