Dublin, Ierland

Draken boven de ingang Kilmainham Gaol gevangenis

Kilmainham Gaol opende z’n deuren in 1796. Of beter: het sloot de deuren, want Kilmainham Gaol was in die tijd een spiksplinternieuwe gevangenis in Dublin. Dat nieuwe kun je 200 jaar later niet voorstellen als je door de donkere kerkers loopt. Het verhaal van de eerste 100 jaar van deze gevangenis spreekt tot de verbeelding. In die tijd werden vooral dronkenlappen, bedelaars, prostitués en dieven opgesloten. Een paard stelen leverde 6 maanden gevangenisstraf op. Ernstigere misdrijven kon je met een openbare ophanging aan de gevangenispoort bekopen. Vooral in de jaren 1845-1850 was de gevangenis overvol. Dat waren de hongerjaren (Great Famine) in Ierland. Jaar op jaar mislukten de aardappeloogsten vanwege een aardappelschimmelziekte. Eén miljoen mensen stierven de hongerdood en 1,5 miljoen mensen verlieten het land naar Amerika, Canada of Australië.

Krant uit 1916 met mededeling van executies Ierse leiders.

De gevangenis heeft echter ook een bijzondere plaats in de Ierse geschiedenis. In 1916 maakte Ierland nog deel uit van het Britse Gemenebest. Tijdens de paasopstand riep een groep Ieren de Republiek uit, maar werden verslagen door een overmacht van het Britse leger. De opstandelingen werden in Kilmainham Gaol gevangen gezet en 14 leiders werden de dagen daarna geëxecuteerd. De Ierse opinie veranderde sterk na deze executies. Sinn Féin en het Ierse Republikeinse Leger (IRA) kregen veel aanhang en vochten daarna jarenlang een guerrillaoorlog tegen de Britten. In 1921 kreeg het zuiden onafhankelijkheid (Ierse Vrijstaat); het noorden met veel Schotse protestantse migranten, bleef Brits. Daarmee was de strijd nog niet afgelopen, want er zat een voorwaarde aan die onafhankelijkheid. De Ierse parlementariërs moesten namelijk trouw zweren aan het Engelse staatshoofd. De ‘echte’ republikeinen vonden dat onacceptabel en er ontstond een jarenlange burgeroorlog, die in 1927 eindigde. Pas in 1949 werd Ierland een republiek en dit weekend was de Ierse president voor het eerst op staatsbezoek bij Koningin Elizabeth. Waarom dit alles? Nou, we brachten het weekend door in Dublin bij Maire, die we nog kennen uit Zambia. Het leuke van steden- en landenbezoeken is om dan de geschiedenis van een stad of land te leren en te zien. Overigens zijn er nogal bijzondere vergelijkingen met de ontwikkelingen in Oekraïne vandaag de dag… 

Kilmainham Gaol. Nu vaak decor van films en van muziekfilms, o.a. van U2.

Zondag wandelden we naar de Botanische tuinen en passeerden veelkleurige voetbalsupporters. Vaders met jonge kinderen, jongelui, stelletjes. Allemaal onderweg naar het imposante voetbalstadion. Ik voelde ook excitement en kocht een kaartje. De “Dublin blues” speelden tegen Cork. Geen gewoon voetbal maar Iers (Gaelic) voetbal, een combinatie van voetbal en handbal. De doelpalen zijn hetzelfde als bij rugby. Scoor je hoog tussen de palen dan krijg je één punt. Scoor je onder de lat dan levert het drie punten op. Binnen no time stonden de Dubliners achter en leek het een saaie wedstrijd te worden, maar na rust kantelde de wedstrijd volledig. De tien punten achterstand werd vlot ingelopen en uiteindelijk werd het 2-20 (2x onder de lat, 20x hoog boven; 26 punten) voor Dublin tegen 2-13 voor Cork. “Never write the Dubs off”, stond op het scorebord.

Met Maire en Marie in de Wicklow Mountains.