Marathon

Panathinaikon-stadion, met op de achtergrond de Acropolis

“Hij is een Griek, hij is een Griek”, schreeuwde een uitzinnige menigte in 1896 toen Spiridon Louis bij de eerste Olympische Spelen het Panatheens stadion in Athene binnen liep. Bij deze eerste Spelen had Griekenland nog geen atletiekwedstrijd gewonnen, ook niet het klassieke nummer discuswerpen. Dus moest het op de marathon gebeuren. Er deden zeventien atleten mee: dertien daarvan waren Griek. Aan kop ging lange tijd een Fransman en een Australiër, maar beiden vielen na ruim dertig kilometer uit door uitputting, waardoor Spiridon aan de leiding kwam en won. Hij finishte in 2.58.50 en werd uiteraard een volksheld, ook al heeft hij na zijn overwinning geen wedstrijd meer gelopen. Het stadion van de Olympische Spelen van 2004 is naar hem vernoemd. Het oude stadion ligt midden in de stad en wordt zo nu en dan gebruikt, zoals bij de finish van de Olympische marathon in 2004, en ook in 1982 toen Gerard Nijboer Europees kampioen werd op de marathon. Misschien ken je het beeld nog dat hij onderweg in de straten van Athene stopt, de commentator verschrikt uitroept dat hij kramp heeft, maar Nijboer alleen z’n losse schoenveter even strikt en wint.

De legende van de marathon gaat terug naar 490 v.Chr. In dat jaar probeerden de Perzen een deel van Europa te veroveren en vond er een veldslag plaats bij Marathon, een plaatsje 40 km van Athene. Het Griekse leger was ver in de minderheid, maar versloeg de Perzen door ze van beide flanken aan te vallen. Dat nieuws moest verteld worden. Pheiddipides snelde naar Athene om de mare over te brengen, en nadat hij gezegd had “Gegroet, wij winnen”, viel hij dood neer. Een goed verhaal, hoewel men wel erg twijfelt of het echt zo ging. De marathon kreeg z’n klassieke afstand overigens pas tijdens de Olympische Spelen van 1908 in Londen. De start was bij Windsor Castle en de finish was precies voor de koninklijke tribune. Dat bleek 42 km en 195 meter te zijn.

Koninklijke tribune in het oude Olympische stadion

De organisatie had een prachtig logo ontworpen met de Acropolis in de longen.

We zijn een klein weekje in Athene, deels voor vakantie en voor mij ook deels werk. Een bezoek aan het oude Olympische stadion is nog steeds indrukwekkend. De banken zijn allemaal van marmer. Aangestoken door andere bezoekers, kon ik het niet nalaten om ook een rondje te rennen over de 400 meter baan. Een marathon zit helaas niet meer in het lijf.

Amsterdam marathon 1980 (links met nr. 275, ben ik). Tijd: 3.14.40.

In datzelfde jaar (1980) bezocht ik ook Marathon, waar het allemaal dus begon.

John Cleese heeft duidelijk zijn inspiratie voor silly walks uit Griekenland gehaald.