Nakba

Milou, ons kleinkind, logeerde dit weekend bij ons. Ze huilde even, ze had honger. Na een flesje pap was ze weer helemaal tevreden. “Dat is wel even anders voor de kinderen in Gaza”, zei ik aan de gevulde ontbijttafel. Dáár is het de vraag of ouders hun huilende baby’s (voldoende) te eten kunnen geven. Misschien huilen ze niet eens meer, omdat ze te lamlendig zijn geworden van de uithongering die de Israëlische staat het Palestijnse volk oplegt. Een grote schande.

Zondag was de tweede Rode Lijn-demonstratie in Den Haag. De trein zat overvol met in het rood geklede demonstranten. Gouda is de laatste opstapplaats in de intercity naar Den Haag. Ik kon nog net een plekje vinden in het portiek, geplet tegen de deur – maar dat gaf natuurlijk niet. Integendeel. Het doet goed om te zien hoeveel Nederlanders bereid te zijn in actie te komen. Samen staan we sterk.

Maar wat is het Israëlisch-Palestijnse conflict? Dat is niet eenvoudig uit te leggen en het hangt er ook van af wie het uitlegt. De Universiteit Utrecht heeft een mooie webpagina met feitelijke informatie of kijk naar Lubach of deze wat drogere uitleg. Hier een paar belangrijke punten in het kort:

In 1918 viel het Ottomaanse Rijk, dat met de Duitsers had gecollaboreerd in de Eerste Wereldoorlog. Palestina kwam onder Brits bestuur. Een jaar eerder sprak het Verenigd Koninkrijk in de Balfourverklaring de wens al uit om een “Joods Tehuis” in Palestina mogelijk te maken. In de jaren 1920 en 1930 begon grootschalige Joodse emigratie naar Palestina, onder andere door het toenemend antisemitisme in Europa. Joodse kolonisten kochten grond van Palestijnse grootgrondbezitters, wat regelmatig tot spanningen en geweld leidde.

Na de Tweede Wereldoorlog was Groot-Brittannië moegestreden en nagenoeg bankroet. Het zag zich niet langer in staat om de orde in Palestina te handhaven en vroeg in 1947 aan de pas opgerichte Verenigde Naties om zich over de toekomst van Palestina te buigen. De VN kwam met een verdeelplan; 56% van het land voor de Joden, 44% voor de Palestijnen. Een tweestatenoplossing! De Palestijnen, gesteund door Arabische buurlanden, verwierpen dat plan. Op 14 mei 1948 – de dag voordat het Britse mandaat afliep – riep het Joodse Agentschap de onafhankelijk staat Israël uit. David Ben-Gurion werd de eerste premier.

Nog geen dag later vielen omringende Arabische landen Israël aan. Ze wilden een Joodse staat voorkomen en verdere onteigening van Palestijnse Arabieren tegengaan. Maar de Arabieren verloren de oorlog. Israël breidde zijn gebied uit en zo’n 700.000 Palestijnen raakten ontheemd. De Palestijnen noemen deze periode de Nakba: de ramp, of de grote catastrofe.

Deze lijn kun je de laatste 75 jaar blijven doortrekken: spanningen en geweld escaleren telkens in (korte) oorlogen, waarna Israël meer land inneemt, Palestijnse huizen met de grond gelijk maakt, en nieuwe Israëlische nederzettingen bouwt, vaak omringd door een muur.

En het wordt steeds grimmiger. De PLO, onder leiding van Arafat, steekt nu gematigd af tegen Hamas. Aan Israëlische kant stond premier Rabin, een man die serieus naar vrede zocht. Maar sinds zijn moord door een Israëlische extremist is die koers verlaten. Netanyahu vertegenwoordigt nu met zijn ultra-orthodoxe coalitiepartijen een onverzoenlijke lijn. Inmiddels is nog maar 15% van het historische Palestina in handen van de Palestijnen. En als je die lijn doortrekt, dan lijkt duidelijk waar Netanyahu op uit is.

1. We are the people!

2. We won't be silenced1

3. Let's stop the bombing!

NOW NOW NOW NOW

Hospitals. Not a target

Patients. Not a target

Doctors. Not a target

Paramedics. Not a target

Healthcare. Not a target