dinsdag 17 februari 1981


‘s Ochtends eerst nog wat bijkomen van het zwemmen van gisteravond. Ook vanochtend weer in het water. Afscheid genomen van het water. Corina knipte m’n haar nu nog korter. Het is nu 1 cm lang. Om half 12 vertrokken we uit Yankari. De zeilen waren omhoog. Voor het eerst! Een mooi uitzicht. We reden door een landschap van hoog geel gras met een paar bomen. Soms was er een stuk bos. Het zag er allemaal droog uit. Een paar maal stopten we voor een kudde geiten of koeien die over de weg liepen. De kleine dorpjes met ronde hutjes en omheiningen waren typisch voor dit land. Ook typisch waren de ‘primary schools’. Wit-groene moderne gebouwen in het open veld. Later ging ik achterin zitten, in de zon. Twee mannen op een motor gaven twee kranten door het achterdeel naar binnen. Er stond iets in over de Nederlandse olieleveranties aan Zuid-Afrika door Shell, de helft van de totale olie-invoer daar. Ook kregen we suikerriet aangegeven vanuit een auto.


In Gombe stopten we even voor kola en meloen. Veel kinderen stonden buiten te kijken. Met de telelens maakte ik wat foto’s. Vooral Emma stond bij de kinderen in de belangstelling. De schoolkinderen droegen geel-groene kostuums. Toen we wegreden, renden ze met de truuk mee. Gombe was toch nog wel een grote plaats. Golfplaatdaken en weer de afval op de straat. De mensen zwaaiden en waren vriendelijk. 
Een tiental kilometers buiten Gombe zetten we de auto neer. Een kleine reparatie aan de remmen. Heerlijk gegeten: macaroni met een sausje en een toetje van banaan en ananas. We hadden hout gekocht en maakten een kampvuurtje, waar we koffie en thee dronken. Er werden kwispels verteld en een paar moppen:

  1. Een man hangt in de Sahara in huis in de nok. Vrachtwagen buiten (IJs) .
  2. Toen de muziek ophield, viel hij dood neer. (Geblinddoekte koorddanser).
  3. Toen hij de kamer opendeed, z’n meubilair zag, pleegde hij zelfmoord (Dwerg. Poten weggezaagd).
  4. Man gaat met lift naar 5e verdieping, en lopend naar 10e verdieping. Terug met de lift. (Dwerg die niet bij het knopje kan).
  5. Toen hij las dat mevr. X in Canada gestorven was, wist hij dat het moord was. (Retour, enkele reis).
  6. Man uit ziekenhuis, onder een tunnel door, pleegde zelfmoord (Aan oog geopereerd).
  7. Man vraagt barkeeper om glaasje water. Barkeeper schiet in de lucht, man zegt dankjewel (Hik).
  8. Raam open. Hij ligt dood op de grond, glasscherven, plas water (vis).
  9. Man A stuurt pakje naar B, B opent het en kijkt erin en stuurt het naar man C. Man C opent het en kijkt erin en gooit het in de vuilnisbak. (Er zit een been in. Met z'n drieën in oorlog in Rusland afgesproken alle 3 een been missen. Oorlog voortijdig afgelopen. Been van man A om z'n belofte na te komen.)
‘s Ochtends om 6 uur op. Het vertrek werd uitgesteld tot 8 uur, omdat iedereen langzaam op gang kwam. Met Mieke zorgde ik voor het ontbijt: ketel warm water, brood en pan havermout.
Onderweg heb ik wat dingen opgeschreven, die me opvielen. Alles was zo mooi groen. Er werden irrigatie-, bevloeiingsmethoden gebruikt en toch wel weer vrij modern. Onderweg zagen we pinda-struiken, groene lage struiken, met pinda’s in de grond; ook wel door ons aangezien als bananestruiken. Een echt landbouw-gebied. Ook een andere bevolking. Peul-achtig, met ronde hoeden. Door plaatsjes met muziek-geschalm. Eenmaal hoorden we de ‘Master Blaster’ van Stevie Wonder...
In Biu stopten we even om wat fruit te kopen. Houten tafels met spulletjes erop voor een winkel. Pettenverkopers, blokkenhout, de Coca-Colaboer met een lading kratten voor z’n winkel. 
Watersjouwers met grote ‘uitgesneden’ blikken. De muziek schelde ook hier uit de transistor. We stonden naast een riolering, waar op stond: “Jesus Christ. The Messiah”. In de stalletjes was weer volop fruit te kopen: yaws, sinaasappels, papaja, tomaten, zoete vruchten en meloenen nu voor het eerst gezien. De mensen die zich ook nu weer rond de truuk schaarden, waren nieuwsgierig en keken vrolijk uit hun ogen. Veel kinderen liepen op blote voeten. Mensen met pannetjes op hun hoofd en ook veel schalen met brood, wortelen, pinda’s en kolanoten. Typisch Afrikaanse outlook. Onderweg langs de route zien we ook veel mensen met van alles op hun hoofd, van schoolboeken tot 50 kilo-zakken. Vrouwen met grote kruiken op hun hoofd of soms meer in hun nek.

We reden Biu uit op zoek naar een postkantoor, die er niet was. Verder lagen er veel matrassen op straat en was het er smerig. Veel vuilnis. We kwamen in Gombi (little Gombi) voor een kleine stop. Johan en ik dronken een kolaatje bij een Ibo-vrouw met kind. Een heel mooie vrouw. We hoorden mooie muziek. Ze vertelde dat het lbo-muziek was. Johan kocht in een platenzaak, ook met veel Europees en Amerikaanse soul, een bandje met deze Ibo-folkloristische dansgroep uit Unubi.
Even buiten dit dorpje hielden we middagpauze, waar een paar hutten stonden. Hans had aan een vrouw een t-shirt gegeven, die daarop spontaan een vreugdedans uitvoerde. Later ging Johan, Corina en ik er weer heen. Voor een hut zaten daar vier generaties: betovergrootmoeder (in t-shirt), grootmoeder (kussen) met kleinkind, en moeder (21) met een kind op de rug. Ze waren pinda's aan het pellen, heel handig en snel. Rond de hutjes stonden andere kleinere ‘hutjes’ op poten. Van boven werden daar pinda's en andere nootjes in gegooid en waarschijnlijk olie van gemaakt. We kregen ook pinda's van hen mee. Ze dankten ons heel hartelijk (osakou).
Bij de truuk stonden een heleboel kinderen. Een man van 60 vertelde dat hij de vader was en 8 vrouwen had. Corina was ½ sinaasappel kwijt en Jan met ‘mikrofoon’ dreef er de spot mee. Er werd een "zoekaktie" gehouden, waarbij vrijwilligers gevraagd werden. Zo ging dat nog een tijdje door.
Veel kaktushagen. We kwamen steeds meer in berglandschap. We zwaaiden veel naar de mensen langs de kant. Soms liepen kinderen gillend mee. Ouderen die beide handen omhoog gooiden.
In Bumi kwamen we op heel slechte wegen. Dat was niet nodig geweest, als we niet een afslag gemist hadden. We kwamen door Uba en Michika, waar de mensen niet zo vriendelijk waren. Problemen met het maken van foto's. Omdat Johan bier ging halen, kwamen we maar in kleine stapjes verder. In eerste instantie lieten we hem staan.
Herman had er ook genoeg van na 400 km en we stopten om 6 uur in het gele hoge gras. Bij het kampvuur aten we yams, macaroni, groente en meloen.
Een stuk of 10 kinderen kwam in de buurt staan en maakten zelf een vuurtje. We nodigden ze uit om bij ons vuur te komen. Een heel knap meisje met een wit t-shirt, already zwanger, leidde het groepje. Ze zongen allerlei liedjes; "Hallelujah, praise the Lord", ook in het Hausa, op de wijs van m'n tante in Amerika die komt en Hiygi. Een paar kinderen sloegen op de tam-tam, trom (jerrycans) en Herman liep met de braadpan rond. Handen klappen. Jan fanatiek de kinderen aanvurend: "stronger". Herman deelde snoep en koekjes uit. Later maakten we een pan limonade (schoolreisje), en als één schaap over de dam is, ... De kinderen vertelden dat ze om 7 uur 's ochtends weer naar school moesten.
Naast de truuk was nog een heel mooi spelletje aan de gang. Een aantal meisjes in een kring rond een meisje, die zich steeds in het kringetje liet vallen en opgevangen werd. Alles ging ritmisch in de vorm van een vraag-en-antwoord spel. Ontroerend mooi. Heel disciplinair gingen ze rond 10 uur terug, na een afscheidsliedje "time to go, sleeping now. Goodbye". We gaven handjes en in een lange kolonne gingen ze terug, inmiddels 50- 100. Op de weg bleven ze nog een uur nakletsen. Het is weer volle maan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten